مراقبت از بند ناف نوزاد تازه متولد شده
شاید باورش سخت باشد اما بند ناف که در دوران بارداری عنصر حیاتی برای تغذیه جنین محسوب می شود تا پایان عمر انسان اهمیت چندانی نخواهد داشت!
اگر کوچولوی دوست داشتنی شما تازه متولد شده و نگران هستید که از ناحیه بند ناف دچار عفونت شود، مقاله پیش رو را مطالعه کنید تا با روش های مراقبت از بند ناف نوزاد تازه متولد شده در بلاگ شمیم بی بی آشنا شوید.
بند ناف و وظیفه آن:
ناف نقش خاصی در بدن اشخاص بالغ ندارد و فقط در صورتی اهمیت پیدا می کند که دچار مشکلاتی همچون فتق ناف شود.
اما در دوران بارداری، ناف برای جنین نقش حیاتی دارد و وظیفه رساندن خون از جفت به جنین را بر عهده دارد.
یک سیاهرگ و یک سرخرگ از ناف عبور می کند که اکسیژن و موادغذایی را از طریق جفت در رحم مادر به جنین می رساند.
اما پس از این جنین متولد می شود، وظیفه ی بند ناف به اتمام می رسد و پزشک در هنگام زایمان بند ناف را از ناحیه ای که در نزدیکی بدن کودک است قطع می کند.
بند ناف هیچگونه اعصابی ندارد و با قطع کردن آن شما و کودکتان هیچ احساسی نخواهید داشت.
وقتی پزشک بدن ناف نوزاد را جدا می کند یک گیره به آن وصل می کند، چندین روز طول می کشد تا قسمتی از بند ناف که هنوز به بدن نوزاد اتصال دارد خشک شود و در اتصال بیفتد.
از این پس فقط یک زایده ی کوچک به نام ناف بر روی شکم نوزاد باقی خواهد ماند که تا آخر عمر در بدن او حضور خواهد داشت.
زمان افتادن بند ناف:
زمان کاملا دقیقی برای افتادن بند ناف وجود ندارد و معمولا بند ناف 1 تا 2 هفته پس از تولد نوزاد می افتد.
در سه روزه ی اول تولد نوزاد معمولا بند ناف مرطوب است اما پس از گذشت 3 روز کم کم خشک می شود و سرانجام در طی روزهای هفتم تا دهم می افتد.
بند ناف برخی از نوزادان دیرتر می افتد و این موضوع نباید موجب نگرانی والدین شود.
ضدعفونی بند ناف با الکل:
از زمان های گذشته توصیه می کردند برای جلوگیری از عفونت بند ناف و کمک به افتادن سریعتر آن از الکل سفید استفاده نمایید.
ضدعفونی کردن بند ناف با الکل می تواند موجب مسمومیت شود و مدت زمان افتادن بند ناف را افزایش داده و موجب عفونت آن شود.
پس از ضدعفونی کردن بند ناف کودک با الکل پرهیز نمایید.
همچنین استفاده از الکل باکتری های مفید پوست کودک را که به افتادن بند ناف کمک می کند را از بین برده و روند افتادن بند ناف را به تعویق می اندازد.
مراجعه به پزشک برای بند ناف:
به ندرت مراجعه به پزشک برای بند ناف لازم است زیرا خوشبختانه برای اکثریت نوزادان روند خشک شدن و افتادن بند ناف بطور طبیعی انجام می شود و مشکلی در پی نخواهد داشت.
طبق تحقیقات به عمل آمده از میان 200 نوزادی که بدنیا می آیند تنها یک مورد آنها دچار عفونت و مشکلات بند ناف می شود.
اگر اطراف ناف متورم و قرمز رنگ شده است.
اگر آثار خونریزی در ناحیه بند ناف دیده می شود.
اگر حرارت بدن نوزاد بالا رفته و اشتهایی به غذا خوردن ندارد.
اگر بوی نامطبوعی از بند ناف استشمام می شود.
اگر متوجه ترشحات و عفونت در قسمت ناف کودک شده اید.
اگر توده ای برجسته در ناحیه ناف یا بند ناف مشاهده می کنید.
اگر حدود دو هفته از تولد نوزاد گذشته اما بند ناف او هنوز نیفتاده است.
اگر با لمس اطراف بند ناف کودک گریه می کند و این ناحیه دردناک شده است.
و …
در صورت مشاهده موارد بالا حتما فرزند خود را نزد پزشک اطفال ببرید.
نکته:
در صورتی که کودک شما با وزن کمی بدنیا آمده، نارس است یا با بیماری خاصی متولد شده است، احتمال عفونت بند ناف وی وجود دارد و باید مراقبت بیشتری در این زمینه داشته باشید.
مراقبت از بند ناف نوزاد:
به هیچ وجه از الکل برای ضد عفونی کردن ناحیه بند ناف استفاده نکنید.
هنگام تعویض پوشک یا لباس کودک به هیچ وجه دستهای خود را بر روی بند ناف نکشید.
همیشه ناحیه بند ناف را تمیز و خشک نگه دارید.
لبه های پوشک را تا کنید تا در قسمت زیرین بند ناف قرار بگیرد.
پوشک را طوری ببندید که بند ناف از تماس با ادرار و مدفوع کودک حفظ شود.
از زدن بتادین یا روغن بچه به ناحیه بند ناف کودک اجتناب کنید.
برای تمیز کردن بند ناف می توانید از یک گوش پاک کن مرطوب استفاده نمایید.
لباس های آزاد بر تن نوزاد بپوشانید تا فشاری به ناحیه بند ناف وارد نکند.
استفاده از ناف بند این روزها مرسوم نیست زیرا مانع رسیدن هوا به بند ناف و خشک شدن آن می شود.
تا زمانی که بند ناف نوزاد نیفتاده از غوطه ور کردن او در آب بپرهیزید.
در صورتی که هوا گرم است، کودک را بر روی یک زیرانداز تعویض بخوابانید و یک لباس راحت و یک پوشک برای کودک استفاده کنید و اجازه دهید بند ناف در معرض هوا قرار بگیرد و زودتر خشک شود.
برای تمیز کردن کودک و حفظ بهداشت او از حمام اسفنجی استفاده نمایید.
آشنایی با حمام اسفنجی:
با یک پارچه مرطوب یا اسفنج مرطوب بخش های مختلف بدن نوزاد را تمیز کنید و با یک دستمال یا حوله خشک نمایید.
قسمت سر و موهای نوزاد را می توانید با شامپو بچه بشویید.
از تماس آب و مواد شوینده و صابون با بند ناف نوزاد پرهیز کنید، استفاده از یک گوش پاک یا دستمال مرطوب برای تمیز کردن کافیست.
مراقبت پس از افتادن بند ناف:
بصورت ناگهانی وقتی یک روز تصمیم گرفته اید پوشک یا لباس کودک را تعویض کنید، متوجه می شوید که بند ناف او افتاده است.
ترشحات اطراف آن را با یک دستمال تمیز و مرطوب پاک کنید.
سعی کنید تا دو روز پس از افتادن بند ناف کودک را به حمام نبرید و در مقادیر زیادی آب قرار دهید و در صورت لزوم از حمام اسفنجی استفاده کنید.
سوالات متداول
ناف برای اشخاص بالغ نقش حیاتی تری دارد یا برای جنین در شکم مادر؟
در واقع می توانیم بگوییم که ناف برای اشخاص بالغ نقش خاصی را برعهده ندارد اما برای جنین نقش بسیار حیاتی و مهمی دارد. ناف برای جنین در شکم مادر وظیفه ی انتقال خون از جفت به جنین را برعهده دارد و در واقع در مدتی که جنین در شکم مادر است از طریق ناف تغذیه و اکسیژن رسانی می شود.
بعد از اینکه نوزاد بدنیا آمد چه مدتی برای افتادن بند ناف طول می کشد؟
زمان افتادن بند ناف در نوزادان متفاوت است، اما بطور کلی می توانیم بگوییم که یک تا دو هفته زمان می برد تا بند ناف بیافتد. اما شاید افتادن بند ناف برخی از نوزادان زمان بیشتری ببرد که باید نوزاد را نزد پزشک ببرید.
در چه صورتی برای بند ناف باید نوزاد را نزد پزشک ببریم؟
کمتر پیش می آید که نیازی باشد تا برای افتادن بند ناف نوزاد را نزد پزشک ببرید اما در صورت مشاهده ی برخی از مواد زیر باید حتما به پزشک مراجعه کنید. ناحیه اطراف ناف قرمز و متورم شده، خونریزی در اطراف ناف، کاهش اشتهای نوزاد و بالا رفتن دمای بدن نوزاد، بوی نامطلوب بند ناف، ایجاد ترشح یا عفونت در ناف، ایجاد توده در بند ناف یا ناف، نیفتادن بند ناف پس از دو هفته، درندناک شدن بند ناف